पंडितकाका

आपण कोणत्या घराण्यात जन्माला यायचे हे आपल्या हातात नसते. पण आपण जेव्हा कुलकर्णींसारख्या नावाजलेल्या घराण्याचा एक भाग असतो तो क्षण नक्कीच भाग्यावर हेवा करण्यासारखा.

     आज लिहीताना खूप भरून आलेय,  शब्दही सुचत नाहीत पण लिहावंस वाटतं,आपल्या आभाळाएवढं कतृॆत्व असलेल्या आजोबांबद्दल.

लहानपणापासून  फक्त लांबून निरखत आले,त्यांना. जवळ जाऊन बोलण्याचे क्षण तर फार कमीच. पण आयुष्यभर   पंडीतरावांच्या घरातली मुलगी म्हणून  सदा सन्मानाने वावरले याची कृतज्ञता मनात कायम राहील आजोबा!!

मला आठवतं, गंगामाई विद्या मंदिर शाळा. पलिकडेच आजोबा बॅडमिंटन खेळायला यायचे. खूप लहान होते हळूच लपून मी  त्यांच्याकडे पहात होते. खेळताना शटल खाली पडले ते उचलत असताना आजोबांचे लक्ष माझ्याकडे गेले. दोन्ही भुवया उचलून हसत हसत त्यांनी माझ्याकडे पाहून बॅट हालवली.  आजोबा आपल्याला ओळखतात याचाच आनंद इतका होता की,मी घरी जाऊन आईला सांगितले ते काका आजोबा मला,ओळखतात.

     छोट्या वयातले आनंद  मात्र मोठे, हे लहानपण जपता आलं तर किती बरं  झालं असतं.

       साधा शटॆ, पायजम्यातली  ही व्यक्ती  केवढी कतृॆत्ववान आहे हे ऐकत, पहात आम्ही मोठे झालो. फायफाऊंडेशनचे ते मोठाले कायॆक्रम ,त्याची शान इचलकरंजीतली चर्चा हे सगळे रोमहषॆक क्षण,अजूनही डोळ्यसमोरून हलत नाहीत

फायफौंडेशनचा कायॆक्रम ठरला, की   कुलकर्णी म्हणून शाळेत आमचा रूबाब काही औरच.  त्यात आमचे एस व्ही काका असणार मग आमचे विमान वरचं.  शाळेतल्या मैत्रिणींना आमचा खूप हेवा वाटायचा.की लता मंगेशकर, दिलीपकुमार हेमामालिनी,  सुधामूर्ती, य़ाआधी पुल, बाबा आमटे,  मोठे मंत्री, संत्री यांनाआम्हांला अगदी जवळून पहायला मिळतात याचा, त्यात दोन वर्ष मला डायरेक्ट स्टेजवर बक्षीस पाहुण्यांच्या हातात देण्याचे काम मिळाले.पेपरमध्ये तेव्हा पाहुण्यांच्या मागे छापून आलेल्या छोट्याशा फोटोेेने माझं बालपण समृध्द केलं..

      खूप मोठी माणसं, जवळून पाहता आली त्यांचं विचार ऐकायला मिळालॆ केवळ फायच्या कायॆक्रमामुळे.

लग्न झालॆ, ठरलॆ, पण तेव्हाही पंडीतकाकांच्या घरातली मुलगी 

या सन्मानाने माझ्याकडे पाहिले गेले आणि अजूनही तसॆचपाहिले जाते.आपल्या घरगुती कायॆक्रमाला काका काकूंचे येण म्हणजे खूप सन्मानाचं वाटायचं! आनंद वाटायचा,.  

आमच्या घरातल्या प्रत्येक सुख दुखाच्या क्षणी काका काकू भेटून  जायचॆ, तेव्हा बरे वाटायचे 

आधार वाटायचा..!!

        खरं सांगूका, की  लांबूनच एखाद्या फुलाचा सुगंध येतो आणि त्या सुगंधाने आपले ही मन सुगंधित होते तसं नातं होत आपलं. आजोबा!!तुमच्या कतृॆत्वाच्या सुगंधात  आमच्यासारख्या छोट्या लता वेलीही बहरून गेल्या,कदाचित तुम्हांला त्याचा थांगपत्ताही नसावा.

भावपूर्ण श्रध्दांजली आजोबा!!

..................................स्मिता, (राणी)

Xxxxxxxxx

एक आठवण काकांची 

जपानच्या कंपनी सोबत काम करत असताना काही अविस्मरणीय गोष्टी घडत होत्या.. 

मुळातच जपान म्हंटले की अंतिम टेक्नॉलॉजी असेच सगळ्यांना वाटत असे .आम्ही इथे करत असलेला थ्रोटल व्हॉल्व्ह हा कंपोनंट जेव्हा सुरुवात झाली तेव्हा तो 26 सेकंदात पूर्ण व्हायचा .जपान च्या काकुडा प्लांट मध्ये हाच जॉब 12 सेकंदात पूर्ण होत होता .त्याची माहिती काकांना समजल्यावर प्रचंड प्रमाणात टेक्निकल मिटिंग होऊ लागल्या आणि एके दिवशी काकांनी जाहीर केले की हा जॉब 10 सेकंदात पूर्ण झाला पाहिजे..मिटिंग संपवून बाहेर आलेली टीम घाम पुसत होती..स्तब्द निर्विकार चेहरे मी न्याहाळत होतो .कोणालाही त्या गोष्टीवर विश्वास बसला न्हवता ..हे अशक्य आहे इतकंच सगळेजण बोलत होते..जपानमध्ये12 सेकंद आणि इथे 10 सेकंड???

अशक्य!!

पण...8 नंबर मिटिंग रूम मध्ये झालेला हा काकांचा स्वतःचा निर्णय होता आणि तो त्यांच्या हिमतीवर घेतलेला निर्णय होता..म्हणजेच अशक्य ते शक्य करणारी काळ्या दगडावरची पांढरी रेघ.

दररोज मिटिंग वर मिटिंग होत होत्या त्यात काकांनी घेतलेले ते निर्णय आणि धाडस अभुतपुर्व होते .सर्व टेक्निकल स्टाफ आणि इंजिनिअर झपाटल्यागत कामात बुडून गेले होते ..जसे काही दिवस ,आठवडे सरले तसे रिझल्ट दिसू लागले ..26 सेकंदाचे 20 सेकंड झाले,मग 15 झाले,व ते कमी कमी होत गेले13सेकंड,12 सेकंड,

काकांची टीमम्हणजे डॉ पडते,मुरगुंडीसाहेब,प्रशांत गलगले, डी डी कुलकर्णी,जे व्ही कुलकर्णी, अवधूत कुलकर्णी,व अनेक सहकारी त्यात वेगवेगळ्या कारणासाठी सहभागी होते.

जयसिंगपूर चे गिरमल साहेब,पाटील साहेब,हर्ष फडणीस आणि सर्वांचे आधार स्वतः एस व्ही कुलकर्णी

हळू हळू जॉब चे सायकल time कमी येत होते सर्व टीम मध्ये एक वेगळीच ऊर्जा संचारली होती,जेवताना,झोपताना,पण फक्त टार्गेट एकच ..सायकल टाइम कमी आणणे..

एक दिवशी सर्व टेक्निकल टीम ला जपान च्या काकुडा प्लांट ला व्हिजिट करण्याची एस व्ही नच्या अथक परिश्रमामुळे परवानगी मिळाली होती.

सगळेजण आपले एक्सरे सारखे डोळे आणि स्कॅनर घेऊन जपान ला मार्गस्थ झाले ..

10 सेकंदात होणारा जॉब कसा करत असतील या उत्सुकतेपोटी ते सर्वजण प्लांट मध्ये पोचले. कंपनी ने त्यांना दुरूनच सर्व गोष्टी दाखवल्या काचेच्या पार्टिशन मधून आत सोडण्यात आले ,मोबाईल फोन,कॅमेरे वगैरे परवानगी न्हवतीच .तसाच तो दौरा आटोपून सर्व टीम इकडे परतली,जे काही त्यांना दुरून पाहायला मिळाले होते त्याची स्केच काढून ठेवले होते .निषणांत डोळ्यांनी आपले काम फत्ते केले होते..

जुजबी माहिती हाती लागली होती त्यावर पुन्हा युद्धपातळीवर काम सुरू झालं..आणि अनेक महिने रात्रीचा दिवस करून तो सुवर्ण क्षण आला होता  ..

वेळ आली होती फक्त 5 सेकंड !!!

होय अथक परिश्रमाचे फळ 5 सेकंदात एक जॉब तयार!!

आणि रात्रंदिवस ती वेळ 3 सेकंद करण्याचे काम चालूच होते .

जपानी लोकांनी आपली टेक्नॉलॉजी शेअर न करण्याची भूमिका काकांना आवडली न्हवती ..

त्यांनी आचिव्ह केलेली वेळ केहीन फाय येथे कंपनी मध्ये समजताच हडकम्प झाला होता ..जपान पेक्षा कमी वेळेत जॉब होणे शक्य नाही असे म्हणत जपानी टेक्निकल टीम ने आमचा प्लांट बघण्याची परवानगी काकांच्याकडे मागितली. क्षणाचाही विलंब न करता काकांनी होकार दिला ..

पुण्याहून आणि जपान हुन त्यांचे इंजिनिअर व सर्व टीम इचलकरंजी त दाखल झाली.

त्यांची टीम पूर्णपणे सावध होती त्यांना सर्व गोष्टी गुप्तपणे रेकॉर्ड करायच्या होत्या पण कोणालाही नकळत !!

कोणाच्या बटनाला छुपा कॅमेरा ,तर कोणाच्या हातात पेन कॅमेरा अशी ती टीम व आपली टेक्निकल टीम प्लांट व्हिजिट करू लागले .जसे जसे फायनल मशिंनिंग जवळ आले तसे त्यांचा डोळ्यावर विश्वास बसेना ..चक्क 3 सेकंदाला 1 जॉब तयार होत होता आणि तो आजही होतोय... .. Unbelievable!!

जपानी लोकांना ते रेकॉर्ड करून घेण्याचा मोह आवरत न्हवता..ही बातमी स्टाफ ने काकांना कळवली ..

झाले..काकांनी ताबडतोब आज्ञा दिली की त्यांना एक प्रोफेशनल कॅमेरा मॅन, लाईट ची तातडीने सोय करून घ्या.

बोट दाखवेल ते रेकॉर्ड करून त्यांना द्या ..

जपान मध्ये दुरून प्लांट दाखवणाऱ्या जपानी लोकांना हे अदभुत वाटलं असणार आणि काय काय विचार आले असतील देव जाणे..

संपुर्ण प्लांट आणि प्रोसेस पाहिल्यावर मिटिंग झाली त्यात जपानी लोक फक्त , unbelievable!!!

इतकाच शब्द उच्चारत होते..

त्यांना बोलायला शब्द सुचत न्हवते तेव्हड्यात त्यांनी जे व्हिडिओ शूटिंग करायचा प्रयत्न केला होता त्याची व्हिडीओ cd त्यांच्या समोर फोल्डर मध्ये घालून त्यांना प्रेझेंट  देण्यात आली होती..

Pindrop silence...

सर्व टेक्निकल टीम ज्यांना काकांचे मार्गदर्शन मिळाले व हा प्रोजेक्ट अविस्मरणीय करून दाखवला त्यांचे कौतुक करावे तितके कमी आहे ..

आदरणीय तीर्थरूप काका आजोबांना विनम्र श्रध्दांजली🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻

प्रशांत कुलकर्णी..

Xxxl xx१९७४ साली इचलकरंजीत संपन्न झालेल्या,सुवर्ण महोत्सवी साहित्य संमेलनाचेवेळी, मा.पंडितराव इचलकरंजीचे नगराध्यक्ष होते.त्यामुळे मान्यवरांच्या मांदियाळीतील त्यांच्या स्वागतापर भाषणाने,प्रफुल्लित झालेल्या संमेलनाध्यक्ष पु लं देशपांडे यांनी पंडितरावांच्या कार्याची व भाषणाची स्तुती करतानांच ते म्हणाले ,”बरे झाले पंडितरावांनी साहित्य क्षेत्रांत अधिक लक्ष दिले नाही ते,नाहीतर आम्हाला कुठेतरी कोपऱ्यावर सायकल पंक्चर रिपेरीचे दुकान काढावे लागले असते” 

👏👏🙏