तो । प्रिया प्रभुदेसाई

#आवडलेल्या_कविता

तो 

दिवाणखान्यात बसून
चारचौघांच्या संगतीत
मी जेव्हा तुझे अस्तित्व नाकारतो

तेव्हा आकाशाचे एक दार, किलकिले करून
तू पाहतोस माझ्याकडे कौतुकाने, 
कुतूहलानेही

आणि सगळे निघून गेल्यावर,
ताऱ्यांच्या अधुंक प्रकाशात
तू उतरतोस माझ्या एकांतात
आणि समोरच्या खुर्चीवर बसून
म्हणतोस ---अभिनंदन

तुझे विवेचन छानच होते,
इतके की मलाही शंका आली
माझ्या अस्तित्वाची----

आणि तरीही मला माहित आहे
मला मानणाऱ्यांमध्ये
तू अग्रेसर आहेस
फक्त तुझा दिवाणखाना
तुझ्या काळजापासून
फार दूर आहे, इतकंच

कुसुमाग्रज

कर्मकांडात अडकलेल्या ईश्वराला कुसुमाग्रज मानत नाहीत.  तरीही अस्तिकतेकडे वळताना. त्यांना अभिप्रेत आहे तो सौन्दर्यवाद आणि एका परमेश्वराचे निरामय, करुणादायी स्वरूप.
एका उत्तररात्री चांदण्यांनी भरून गेलेले आभाळ त्यांनी पाहिले, आणि या अद्भुत दृष्याची निर्मिती करणारी, कुणीतरी गूढ शक्ती असणार याचीही जाणीव त्यांना झाली.
सुरुवातीच्या कवितासंग्रहात जरी मार्क्स रसेल या तत्वज्ञान्यांचा पगडा त्यांच्या कवितेवर दिसला तरी, भौतिकवादातून निर्माण झालेली नास्तिकता त्यांनी नाकारली.
वरील कवितेत प्रत्यक्ष परमेश्वर निवेदिकाच्या भूमिकेत आहे, आणि त्यांचे , त्यांच्या तर्कशुद्ध विचारसरणीचे कौतुक करतानाच तो एवढा भारावून जातो की त्यालाच स्वतःच्या अस्तित्वाची शंका वाटू लागते .

तुझे विवेचन छानच होते,
इतके की मलाही शंका आली
माझ्या अस्तित्वाची----

तसेही परमेश्वर म्हणजे काय, मनात वास्तव्य करणारी सद्विवेक बुद्धी.  जेव्हा आयुष्यात काळाकुट्ट अंधार येतो, तेव्हा एकतर ती हात देते किंवा कुणी संत थकलेल्या या वाटसरूला आधार द्यायला पुढे येतो. ही  अनुभूती सुद्धा परमेश्वराच्या अस्तित्वाची जाणीव करून देते ..
स्वतःमधल्या देवत्वाला साद घालते. याची ओळख पटवताना परमेश्वर कवीला सांगतो

आणि तरीही मला माहित आहे
मला मानणाऱ्यांमध्ये
तू अग्रेसर आहेस

जे काही तू बोलला आहेस, ते तुझ्या तर्कशुद्ध बुद्धीचे दर्शन आहे पण करुणा , दया या गुणांचे अधिष्ठान तुझ्या हृदयात आहे हे मी जाणून आहे .

प्रिया प्रभुदेसाई